Communication Tools Email : અર્થ, ઇતિહાસ, સમજ, ઉપયોગ અને મર્યાદા

 

Email

IITE B.ED.  SEM-III- PAPER- CUS 4

ICT in Curriculum

Unit-3  ૩.૧ સંચાર સાધનો :ઇ-મેઈલ, ચેટ, બ્લોગિંગ

3.1 Communication Tools Email, Chat, Blogging

 

Communication Tools: સંચાર-પ્રત્યાયન સાધનો: એટલે શું?

ઓનલાઈન બાબતોના સંદર્ભમાં સંચાર સાધન એટ્લે માહિતીની આપ-લે, પ્રચાર-પ્રસાર જે સાધનો વપરાય તેને સંચાર સાધન કહે છે.

E-mail, Chat અને Blog સંચાર સાધન છે.

ઉપરાંત smartphones, computers, video and web conferencing tools, social networking પણ સમાવેશ થાય 

Communication Tools: E-mail નો પરિચય

•  સમૂહ મધ્યમ, દ્રશ્ય માધ્યમ કે ઈલેક્ટ્રોનિક માધ્યમ જેવા કે સોશિયલ મીડિયા, રેડિયો, ઇન્ટરનેટ, ઇ-સામાયિક, વેબસાઇટ પણ સંચાર સાધન કહી શકાય
• ઇન્ટરનેટ ની એક સેવા
• સરળ, સસ્તી અને ઝડપી
• E-mail= Electronic Mail
• વીજાણુ ટપાલ
• એવી વીજાણુ ટપાલ જેના દ્વારા કોઈ પણ વ્યક્તિ ચિત્ર, ધ્વનિ, વિડીયો કે અન્ય ફાઇલ ઇ- મેઈલ થી વિશ્વમાં કોઈ પણ જગ્યાએ મોકલી શકે છે.

દરેક નું એક અજોડ

ઇ-મેઈલ એડ્રેસ હોય છે

alpeshsir@gmail.com

 E-mail નો ટૂંકો ઇતિહાસ 

• ૨૯ ઓક્ટોબર ૧૯૭૧ પહેલો ઈમેઈલ મોકલવામાં આવ્યો હતો
• પહેલો ઈમેલ સંદેશ હતો "QUERTYIOP" આશ્ચર્ય પામશો નહીં, તે કોઈ ખાસ કોડ નથી, તે તમારા QUERTY કીબોર્ડની ટોચની લાઇન છે.
• અમેરિકાના કેમ્બ્રિજમાં એક રૂમમાં બે કોમ્પ્યુટર વચ્ચે પહેલો ઈમેલ મોકલવામાં આવ્યો હતો.
• આ ઈમેલ રે ટોમલિન્સન દ્વારા મોકલવામાં આવ્યો હતો, જેઓઆર્પાનેટમાં કામ કરતા હતા.
• રે ટોમલિન્સને તેમના પ્રથમ ઈમેલમાં at પ્રતીક (@) નો ઉપયોગ કર્યો હતો.
• આટલું બધું થયા પછી પણ આ મેસેજને ઈમેલનું નામ મળ્યું ન હતું, એટલે કે ઈમેલને તેનું ઔપચારિક સ્વરૂપ મળ્યું ન હતું.
•  1978માં ભારતીય-અમેરિકન અય્યાદુરાઈએ "ઈમેલ" નામનો કોમ્પ્યુટર પ્રોગ્રામ વિકસાવ્યો હતો. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે તે સમયે અય્યાદુરાઈની ઉંમર માત્ર 14 વર્ષની હતી.
• તેમના ઈમેલ પ્રોગ્રામમાં એવી બધી સુવિધાઓ હતી જેનો તમે પણ ઉપયોગ કરવા માટે ઉપયોગ કરો છો - ઇનબોક્સ, આઉટબોક્સ, ફોલ્ડર્સ, મેમો, attachment વગેરે.
• અય્યાદુરાઈને 1978માં તેમની શોધ માટે યુએસમાં કોપીરાઈટ આપવામાં આવ્યો હતો.
• પ્રથમ સ્પામ મેઇલ 3 મે, 1978 ના રોજ મોકલવામાં આવ્યો હતો. આ મેઇલ ડિજિટલ ઇક્વિપમેન્ટ કોર્પોરેશનના ગેરી થ્યુર્ક દ્વારા અપરાનેટની મદદથી 393 લોકોને મોકલવામાં આવ્યો હતો.

 E-mail નો પરિચય: કેટલાક શબ્દો 

• Mail Client (Ms Outlook Express, Netscape Mail, Eudora): કમ્પ્યુટરમાં ઇ-મેઈલ મેનેજમેંટ સૉફ્ટવેર
• Mail Server –ઇ-મેઈલ જે સર્વર પરથી આવે અને જાય-સેવા જે આપે દા. Gmail
• Mail Box: જેમાં મેઇલ આવેલ હોય તે ત્યાં હોય
• E-mail Address: કોઈ પણ ઇ-મેઈલ સરનામું
• Inbox :આવેલ ઇ-મેઈલ અહી હોય
• Spam: એક સાથે ઘણા વધુ લોકોને મોકલેલ મેઈલ અને અજાણ્યા address પરથી આવે અને ખોટા, જાહેરાત અને fraud ના મેસેજ કે વાઇરસ હોય શકે
• Attachment:  ઇ-મેઈલ સાથે કોઈ પણ ફાઇલ જોડીએ તે
•  Outbox/Sent : મોકલેલ ઇ-મેઈલ અહી હોય
• Email Address Fields
• To: જેને એ-મેઇલ મોકલવો હોય તેમનું એ-મેઈલ અહી લખવું
• CC: Carbon Copy: એજ મેઇલ કોપી અન્યને મોકલવો હોય તો તે address અહી ટાઈપ કરો બધાને ખબર પડશે કોને કોને મેઈલ મોકલેલ છે.
• BCC: Blind Carbon Copy: એજ મેઇલ કોપી અન્યને મોકલવો હોય તો તે address અહી ટાઈપ કરો પણ બધાને ખબર પડશે નહીં કોને કોને મેઈલ મોકલેલ છે.
• From: જેમના તરફથી મેઈલ હોય તેમનું address અહી હોય
• Spam, Attachment: 
• Outbox/Sent : મોકલેલ ઇ-મેઈલ અહી હોય
• Email Address Fields
• To: જેને એ-મેઇલ મોકલવો હોય તેમનું એ-મેઈલ અહી લખવું
• CC: Carbon Copy: એજ મેઇલ કોપી અન્યને મોકલવો હોય તો તે address અહી ટાઈપ કરો બધાને ખબર પડશે કોને કોને મેઈલ મોકલેલ છે.
• BCC: Blind Carbon Copy: એજ મેઇલ કોપી અન્યને મોકલવો હોય તો તે address અહી ટાઈપ કરો પણ બધાને ખબર પડશે નહીં કોને કોને મેઈલ મોકલેલ છે.
• From: જેમના તરફથી મેઈલ હોય તેમનું address અહી હોય

E-mail નો પરિચય: પ્રોટોકોલ

• SMTP (Simple Mail Transfer Protocol): ઇ-મેઈલ ને એના સરનામે યોગ્ય રુટ દ્વારા પહોચાડે
• IMAP (Internet Message Access Protocol) –મેસેજ retrive કરવા
• POP (Post Office Protocol)-જૂનો passvard id સદી ટેક્સ્ટ તરીકે મોકલે
• MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions)-text ઉપરાંત ઓડિયો, વિડીયો, ઇમેજ ઈમેઈલ માં સપોર્ટ કરે

 

ઈ-મેઈલ સેવા આપનાર

Google mail

Hotmail

Rediff

Yahoo

E-mail Service Providers

E-mailના ફાયદા

• ઝડપી
• G-mail , Yahoo વગેરે મફત સેવા આપે છે વધુ professional સેવા માટે ઇ-મેઈલ id ખરીદી શકાય છે. સસ્તી સેવા
• સંદેશા મળ્યાની તુરંત જાણ
• એક ઇ-મેઈલ અનેક ને મોકલી શકાય
• ગમે ત્યાથી, ગમે ત્યારે  મોકલી કે મેળવી શકાય
• ઓડિયો, વિડીયો, શબ્દો, ચિત્રો મોકલી શકાય
• શૈક્ષણિક ઉપયોગ

 

E-mailના ગેરફાયદા

 

• વાઇરસ ની શક્યતા
• બિનજરૂરી મેઈલ મળ્યા કરે છે
• હેકર્સ ગુપ્ત બાબતો જાણી લે છે
• Spam મેઈલ, કે વાઇરસ સાથેના મેઈલ તમારી કમ્પ્યુટર સિસ્ટમ હેક કરી શકે.
• નાણાકીય ફ્રોડ થઈ શકે

• ઈ-મેઈલ એકાઉન્ટ કેવી રીતે બનાવશો?
• જુઓ વિડીયો.................

•     Video-1 Link

•     Video-2 Link

•     Video-3 Link